Dzieje kolebki ludzkości, czyli historia Kenii

W dziejach Kenii nie brak ważnych i trudnych wydarzeń. Tereny tego kraju już w VII wieku stały się łakomym kąskiem dla gości spoza Europy: najpierw dla Arabów, a później dla Portugalczyków i Brytyjczyków. Dziś Kenia jest państwem samodzielnym, jednak wpływy arabskie i brytyjskie wciąż mają istotny wpływ na życie mieszkańców tego kraju.

Kenię często nazywa się „kolebką ludzkości”, co potwierdzają liczne badania archeologiczne. To właśnie w tym kraju (a dokładniej w rejonie Góry Eliud) znaleziono kamienne narzędzia sprzed 3,3, mln lat. Osadnictwo dość wcześnie rozwinęło się też na brzegach jeziora Turkana, gdzie znaleziono szczątki chłopca żyjącego ok. 1,5 miliona lat temu.

Kolonizacja Kenii zaczęła się już w VII wieku, kiedy na jej terenie zaczęły powstawać pierwsze osady arabskie. Do X wieku przybywali tu licznie osadnicy z Zatoki Perskiej, znani w Kenii jako Shirazi. To dzięki nim już w średniowieczu powstały Mombasa i Malindi – miasta, które stały się ważnymi ośrodkami portowymi i handlowymi.

Portugalczycy pojawili się na kenijskim wybrzeżu pod koniec XV wieku i (początkowo) nie mieli zamiaru jej kolonizować. Kenia miała być dla nich jedynie bazą wypadową do dalszych wypraw i bezpiecznym schronieniem. Mieszkańcy Malindi zgodzili się na współpracę z Portugalią, jednak w Mombasie umowa z Europejczykami wzbudziła zbyt wiele emocji. Wywołało to konflikt ciągnący się do przełomu XVII i XVIII, o którym przypominają do dziś pozostałości portugalskiego Fortu Jesus.

W 1896 roku Kenia stała się brytyjską kolonią, co miało fatalne konsekwencje dla miejscowej ludności. Ponieważ Brytyjczycy stawiali na ekonomiczne zyski, miejscowych traktowali przede wszystkim jako tanią siłę roboczą. Warto przy okazji zaznaczyć, iż nowym władzom nie chodziło o rozwój gospodarki na terenie Kenii. Koncentrowali się oni Zanzibarze i Ugadzie, a Kenia miała być tylko jednym z wielu punktów traktowanych jako dodatkowe wsparcie Wielkiej Brytanii w tej części świata. Głównym wyzwaniem dla osadników z Anglii stało się zbudowanie linii kolejowej łączącej Mombasę z rejonem Jeziora Wiktorii. Jednym ze skutków prac związanych z tą linią było powstanie nowego ośrodka handlowego – miasta Nairobi, które z czasem stało się stolicą Republiki Kenii.

Po II wojnie światowej na terenie Kenii zaczęły nasilać się ruchy narodowowyzwoleńcze, na czele których stał Jomo Kenyatta i jego organizacja (Afrykański Związek Narodowy Kenii). Dużą rolę w walce o niepodległość Kenii odegrał też Mau-Mau (ruch religijno-polityczny), który już w 1952 roku rozpoczął przygotowania do powstania. Prowadzone w latach 1953-1956 walki zakończyły się klęską kenijskich plemion, jednak Brytyjczycy nie mogli już czuć się pewnie w tym kraju. Konflikty narodowościowe i zaczynający się na całym świecie proces dekolonizacji sprawiły, że 12 grudnia 1963 roku Kenia stała się niepodległym państwem. W 1964 roku proklamowano tu republikę, a jej pierwszym prezydentem został Jomo Kenyatta.

Obecnie kraj należy m.in. do brytyjskiej Wspólnoty Nardów i ONZ, jest też członkiem Organizacji Jedności Afrykańskiej. I choć przed Kenią stoi wiele wyzwań, pozostaje ona jednym z najstabilniejszych państw afrykańskich.